sokakmedya Trikotilomani, söz manası olarak Yunanca bir söz olan triko (saç/kıl), tillo (yolma) ve mani(dürtü) sözlerinin birleşiminden oluşmakta ve “saç yolma dürtüsü” manasına gelmektedir. Saç koparma hastalığı ya da öteki ismiyle trikotilomani, tekrarlayan kısımlar halinde karşı konulamaz saç çekme isteği uyandıran mental bir rahatsızlıktır. Bireylerin ağır gerilim altında olmalarına neden olan durumlarda, rahatlama maksadıyla bedenindeki tüyleri bilhassa de saçlarını yolmasına, koparmasına ve bu esnada haz duymasına sebep olur.
Bu ruhsal rahatsızlıkta, kişi hissettiği saç çekme ve yolma dürtüsüne karşı koyduğu sürece gerilim altında kalır ve öbür durumlara odaklanamaz; bu dürtüye uyarak saç tellerini kopardığında ise gerilimi azalır ve rahatlama hisseder. Trikotilomani hastaları, saç koparma isteklerini bastırmaya çalışsa da başarılı olamaz ve saç koparmadan başka vakitte kirpik yahut öteki beden kıllarını kopararak hazza ulaşır.
Trikotilomani hastalığına görülen kimi en önemli semptomlar:
- Sürekli tekrar eden saç yolma, koparma davranışı
- Saçları koparma dürtüsüyle gelen gerginlik
- Saç koparıldıktan sonra gelen rahatlama hissi
- (Koparma dışında) daima olarak saçlarla oynama; çekme, kıvırma
- Saç ve kıl yeme davranış bozukluğu (trikofaji)
- Saçlı deride kelleşen bölgeler
- İlerleyici saç kaybı
Trikotilomani hastalığına neden olan 3 faktör bulunmaktadır. Bunlar:
- Stres
- Travmalar
- Psikolojik Rahatsızlıklar ( depresyon, yeme bozuklukarı, uykusuzluk vb. ) olarak sıralanabilir.
Trikotilomani tedavisinde, bireylerin günlük hayatta gerilim yaratan his ve kanılarının önüne geçilmeye ve yaşadıkları olaylar sonrasında gerilim düzeylerini denetim altında tutabilmelerine odaklanılır. İlaç tedavileri uygulanabilir. EMDR ve Bilişsel Davranışçı Terapi tekrar bu bozuklukla başa çıkabilmek için fonksiyonlu tedavi yollarındandır.
Saç koparma hastalığı bir mental rahatsızlıktır. Hastanın tedavi edilmediği ve hastaya gereken dayanağın verilmediği durumlarda trikotilomaninin önemli sonuçları olabilir. Bu sebeple kesinlikle uzman yardımı alınmalıdır.
Uzman Klinik Psikolog Damla KANKAYA
Psikolog Arif EREN
