sokakmedya Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Alım, “İnsanların 12 saat, 14 saat zorla çalıştırıldığı günler geride kalmıştır. Bugün 8-5 mesaisinin geride kaldığı bir devirden geçiyoruz” dedi. Pekala dünyada durum nasıl? 8-5 mesaiye veda mı ediyoruz? Türkiye’de de çalışma saatleri düşürülebilir mi?
Part time işlerde artış var
Dünyada çalışma saatlerinin düştüğünü belirten Hanersman Danışmanlık Kurucusu, Akademisyen-Yazar Ecehan Ersöz “21. yüzyılda iş yapma biçimleri dijitalleştikçe iş hayatının tüm bileşenlerine dair yeni düzenleme gereksinimleri doğuyor. Mesai saatleri de bunun başında geliyor. Dünyada çalışma saatleri ve çalışan motivasyonu ve verimliliği üzerine birçok araştırma yapılıyor. 8-5 mesaisinin alternatifini uzaktan çalışma ya da hibrit dediğimiz hem online hem fizikselin bir ortada olduğu sistem oluşturuyor. 8-5 mesai müddetinde çalışanlar performans ve iş çıktısı bazında değerlendirildiğinde kısalma mümkün olabiliyor. Hatta dünyada part time çalışılan işlerde de artış kelam konusu. İlanlarda da bu durum göze çarpıyor. Çalışmanın ve işin geleceğine dair birçok araştırma bunu gösteriyor. Dünya genelinde iş modellerinin esnekleştiği bir devirden geçtiğimiz için çalışma mühletinin de buna nazaran şekillenmesi gerekiyor. Yeniden part-time çalışma da mesai saatinin daha kısa olduğu bir model. Örneğin Amerika’da part time çalışanların 2022 yılında 26.5 milyon şahsa ulaşacağı iddia ediliyor. Avrupa’da da part time çalışmanjn arttığı birçok ülke bulunuyor. Esnek/akıllı çalışma konseptleri öne çıkıyor” dedi.
Türkiye’de de düşebilir
Türkiye’de de belirli şartlar sağlanarak çalışma saatlerinin düşürülebileceğini aktaran Ersöz, “Fakat bu büsbütün kesimin ve departmanların işleyişine nazaran değerlendirilmeli. İlaveten performans bazlı iş sonuçlarına odaklanarak çalışmak da öbür bir metot. Ama bu mesai süresindeki azaltma her durumun tabiatına uygun olmayabilir. Örneğin üretim üzere sürekliliği olan daima takip ve denetim isteyen departmanlarda uygulanması güç olabilir. Ayrıyeten artık iş dünyasının en kıymetli gereksinimi yaratıcılık. Rutin işleri yazılımlar aslında hallediyor ve çalışanların bu işlere harcadığı vakit azalıyor. Mesai saatinde gerçekleştirilecek azalma çalışanlarının farklı projeler geliştirmeleri için yaratıcılıklarını artıracakları biçimde desteklenebilir. Öbür yandan iş-yaşam istikrarı de değerli bir çalışan gereksinimi olduğundan mesai saatlerine dair yapılacak düzenlemeler bu mevzuya da katkı sağlayabilir” diye konuştu.
Çalışanlar sıkılıyor
Çalışma saatlerindeki değişikliğin şirketler ve çalışanlar için tesirleri hakkında da bilgi veren Ersöz, “Aslında bir müddettir artan dijitalleşme / dijital dönüşüm uygulamaları; bir işletmeyi oluşturan birçok işlevin, çalışanların fizikî bir ortamda illa 8-5 bulunmadan da yönetebileceğini ispatlar nitelikteydi. Klâsik çalışma nizamı ve 8-5 mesai dijitalleşmenin olmadığı devirlere ilişkin bir çalışma yolu. Baktığımızda sanayi ihtilalinin birinci yıllarındaki üzere işlerin manuel yapıldığı ve yavaş ilerlediği bir devirde değiliz. Öte yandan dijitalleşmede alt yapının sağlandığı işletmelerde işlerin yapılma mühleti de kısalıyor. Öteki yandan işlerini tamamlayıp da illa 8-5 mesai mühletini tamamlama mecburiliği çalışanlarda sıkılmalara yol açabiliyor. Bu durumda iş yerinde fizikî olarak bulunulsa da zihnen diğer meşguliyetlerle ilgilenme üzere bir verimsizlik de yaşanabiliyor” tabirlerini kullandı.
‘Zaman değil nitelik önemli’
Çalışan memnuniyeti ve motivasyonu günümüz işletmelerinin giderek daha fazla dikkate aldığı bir mevzu olduğuna dikkat çeken Ersöz, “İş veren markası çalışmaları kapsamında bunu ele alan işletmelerde var. Mesai saatlerinin düşürülmesine olumlu bakan işletmelerde genelde çeviklik kültürü devreye giriyor. Bu kültürde mesai kavramını 8-5 ile sınırlamak yerine üretilen işin kalitesi ve niteliği ne kadar müddet iş yerinde kalındığından daha çok kıymet kazanıyor. Bu kültürün içselleştirilmesi için birtakım hususların şirket çalışanlarınca içselleştirilmesi gerekiyor” dedi.
‘Hedefe odaklanmak’
Ersöz, bu mevzuları ise şu biçimde sıraladı:
– Strateji Birliği, ortak paylaşılan vizyon ve misyon ile fırsatlar doğrultusunda maksatlar belirlemek.
– Çevik Liderlik ile somut çıktılara ve amaçlara odaklanmak.
– Takımlara bir işi nasıl yapmaları gerektiğini söylemek yerine, takım üyelerini yetkilendirmek, inisiyatif vermek.
– Grubun ortak vizyon benimsemelerini ve böylelikle motivasyon kazanmalarını sağlamak.
– Üretilecek net bir kıymet tanımlaması yapmak ve çalışanlarla paylaşmak. Ayrıyeten bunu destekleyecek kolay, yalın ve somut metrikler kullanmak. Sabit bir mesai mühleti yerine performans kriterlerini baz almak.
– Ortak maksatlar doğrultusunda performans odaklı olmak.
– Şeffaf bilgi paylaşımı ile çalışmak, sürat ve verimlilik kazanmak.
– Gerekli teknolojik altyapıyı sağlamak.
– Tertipli geri bildirimlerle süreçleri ve iş sonuçlarını denetlemek.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı
